Miałam wczoraj przyjemność oprowadzać po Stołczynie przewodniczkę z Berlina, Beate Ritter. Jednym z punktów naszego spaceru w mżawce i zimnym wietrze był dawny cmentarz na Nehringa. Pośród wielu ciekawych płyt nagrobnych stoi tam jeden pomnik, który jest wyjątkowej urody i do niego się udałyśmy. Uświadomiłam sobie, że nigdy o nim tutaj nie pisałam, a w sumie jest to bardzo ciekawy obiekt na tym cmentarzu.
Nagrobek w kształcie ściętego drzewa
Stoi on w tyle cmentarza. Został wyrzeźbiony w kamieniu na kształt pnia ściętego drzewa, w bardzo precyzyjny sposób. Na powierzchni dookoła została odwzorowana kora oraz kikuty po ściętych gałęziach. Na górnej powierchni widoczne są natomiast słoje drzewa. I to te słoje wczoraj przyciągnęły naszą uwagę.
Będzie mi miło, jeśli zechcesz wesprzeć moją działalność stawiając wirtualną kawę.
Symbolika
Z taką formą nagrobka związana jest określona symbolika. Motyw drzewa jako nagrobka pojawił się w XIX w. w epoce wiktoriańskiej. Tego rodzaju nagrobki stawiane były jednak w większości okresie 1880-1920 r. Sam ścięty pień symbolizuje przerwane życie lub krótkość tego życia. Ale te pnie były tłem do umieszczenia całej gamy innych elementów znaczącej symboliki:
- postrzępione i szorstkie pęknięcie oznacza nagłe, niespodziewane zakończenie życia;
- pochylony pień lub nieduża wysokość pnia może wskazywać na dziecko;
- podwójne nagrobki z pnia drzewa często mają splecione gałęzie lub połączone korzenie, aby wskazać dwa życia, które stały się jednym;
- bluszcz na pniu drzewa wskazuje, że zmarły był głową rodziny;
- paproć i bluszcz pospolity, obie wiecznie zielone rośliny, symbolizują obietnicę życia po śmierci;
- lilia i powój były używane do symboliki zmartwychwstania;
- liść dębu i żołądź oznaczają władzę i autorytet i często można je zobaczyć na grobach wojskowych.
Na stołczyńskim nagrobku mamy właśnie wyrzeźbione liście dębu. Czy był tu zatem pochowany ktoś ważny? Czy może wojskowy?
Podoba Ci się treść posta? Skomentuj lub podziel się ze znajomymi linkiem: https://stolczyn.com/2024/12/10/nagrobek-w-ksztalcie-drzewa/
Na pniach rzeźbiono też różnego rodzaju przedmioty dnia codziennego, które opowiadały historię o zmarłym, jego zawodzie czy zainteresowaniach. Pień na Nehringa ma z tyłu, na płaskiej powierzchni, wyryte jakieś znaki, które ciężko zidentyfikować.
Mniemam, że mogła tu być jakaś tablica z imieniem i nazwiskiem oraz datami. Naszą uwagę wczoraj przyciągnęły jednak wyrzeźbione na górnej powierzchni słoje.
Biorąc pod uwagę symbolikę krótkiego życia, Beate policzyła słoje i wyszło ich 16, co świetnie zgadza się z przyjętą interpretacją tego typu nagrobków. Ciekawa jestem czy wykonawca pomnika faktycznie idealnie odwzorował wiek zmarłego na tym pniu, czy tylko „tak wyszło”.
Biorąc pod uwagę wszystkie dostępne tropy – słoje, liście dębu, chronologia występowania tych pomników – może jest to jakiś symboliczny pomnik dla młodego człowieka, który zginął podczas działań pierwszowojennych? To tylko taka moja hipoteza. Jak myślicie? Kojarzycie ten nagrobek z cmentarza na Nehringa? A może znacie inne tego typu ze Szczecina?
Szczecin Stołczyn 
Dodaj komentarz