ukształtowanie fizycznogeograficzne terenu Stołczyna

Wiele aspektów związanych z zabudową i zagospodarowaniem przestrzeni w konkretnym miejscu jest konsekwencją zastanej sytuacji terenowej. Rzeźba terenu Stołczyna jest osobliwa i warto wiedzieć o niej coś więcej.

Mezoregiony_Kondrackiego.png
Wycinek z mapy mezoregionów fizycznogeograficznych Polski wg Jerzego Kondrackiego

Geologiczna historia Pomorza Zachodniego obejmuje prawie 500 mln lat. Jednak ukształtowanie terenu, które widzimy dziś, to efekt działania lodowca, który na ten obszar wkraczał kilkakrotnie. Ostatnie takie zlodowacenie miało miejsce około 22–20 tys. lat temu. Lądolody skandynawskie zostawiły po sobie grube warstwy glin i osadów piaszczystych. I pomimo tego, że obecnie rzeźba Pomorza Zachodniego ukształtowana jest przez rzeki, fale morskie i wiatr, to nie zdołały one zatrzeć śladów, jakie pozostawił po sobie lodowiec.

geomorfologia
Uproszczona mapa geologiczna

Stołczyn leży na terenie właściwie dwóch podstawowych formacji fizycznogeograficznych oraz geologicznych, które wykształcił się w czasie zlodowaceń. Pierwszą jest Dolina Dolnej Odry, która ciągnie się od Cedyni na południu po ujście Odry na północy. W Szczecinie szerokość doliny dochodzi do 7 km. Jej krawędzie są strome i osiągają wysokość 60 m. Dno doliny wznosi się na niewielką wysokość. Stołczyn leży w części doliny zwanej Międzyodrzem, gdzie osią są dwa koryta Odry połączone licznymi kanałami, starorzeczami i polderami.

Drugim mezoregionem są Wzniesienia Szczecińskie, z których interesuje nas kompleks zwany Wzgórzami Warszewskimi. Obejmują one teren położony na północny-zachód od Szczecina. Zbudowane są z osadów morenowych oraz iłów i piasków trzeciorzędowych, a cechą charakterystyczną są liczne doliny niewielkich potoków przecinające wzgórza, a także strome zakończenie wzgórz ku Dolinie Odry. Krawędź wschodnia Wzgórz Warszewskich poorana jest gęsto wąwozami, które łącząc się w jeden ciąg u podnóża wzniesienia, tworzą jakby taras piaszczysty na wysokości ok. 8 m nad Odrą. Taras ten prawie na całej swej długości zabudowany jest przez osiedla Gocław, Stołczyn i Skolwin.

Silny kontrast terenowy Wzgórz z Doliną Dolnej Odry powoduje, że mnóstwo tutaj doskonałych punktów widokowych na rozlewisko Odry i Jezioro Dąbie, a nawet przy dobrej pogodzie, na klify Wyspy Wolin. Na Stołczynie takim punktem stycznym jest Uroczysko Trzech Strumieni, obejmujące doliny potoków: Skolwinki, Stołczynki i Połańca.

UROCZYSKO.jpg

 

 

 

 

 

 

 

 

Dodaj komentarz

Create a website or blog at WordPress.com

Up ↑