Fotograf Emil Caspary. Dzięki temu człowiekowi mamy całkiem spory zasób zdjęć Stołczyna z początku XX wieku, kiedy został mocno rozbudowany i rozkwitał. Najbardziej zjawiskowe są piękne kolorowe pocztówki. Ponieważ jedną z nich udało mi się ostatnio nabyć, postanowiłam zgłębić ten epizod naszej okolicy.
Emil Caspary — fotograf Stołczyna
Pocztówka, którą kupiłam, pochodzi z ok. 1896 r. Emil Caspary był fotografem, który mieszkał i tworzył na Stołczynie w okresie jego największego rozkwitu. Dzięki niemu wiemy, jak wyglądał Stołczyn na przełomie XIX i XX wieku. Na jego zdjęciach widzimy zarówno budynki mieszkalne, kamienice, jak i działające wówczas fabryki — hutę, Union, czy plac Wilhelma i kościół. Z tych zdjęć spoglądają na nas mieszkańcy przedwojennego Stołczyna, panie w strojnych sukniach, panowie z laskami, dzieci, rowery, dorożki, itp. To na pocztówce jego autorstwa znalazłam zdjęcie, które wykorzystałam ostatnio we wpisie dotyczącym budynku banku spółdzielczego. Pojawiło się tutaj też wiele innych jego zdjęć.
Zdjęcia Emila Casparego
Dom Emila Casparego
Na dwóch pocztówkach autorstwa Casparego, w dolnym lewym rogu, znajdziemy autoreklamę. Jest to zdjęcie jego domu z zapewne jakimś studiem fotograficznym, zaakcentowanym napisem „Emil Caspary”. Prześledzenie ksiąg adresowych pozwala zidentyfikować ten dom na ul. Kościelnej.
Do rodziny Caspary należały tam dwa budynki, z których do dzisiaj ostał się jeden, pod adresem Kościelna 16.
Dom przy Kościelnej 16
Wczoraj i dziś
Sam dom zmienił się trochę, ale okolica zmieniła się kilkukrotnie bardzo. Na fotografii Emila Casparego za budynkiem widocznym na pierwszym planie stoją niskie wiejskie domki, natomiast – chociaż teraz tam nic nie stoi – to ja doskonale pamiętam okazałą kamienicę, w której mieścił się Bar „Bursztynek” i cukiernia.
Rodzina
Na odręcznej mapie narysowanej przez byłego mieszkańca Stołczyna w miejscu, gdzie stoją budynki rodziny Caspary widzimy napis: Ponicke (fruher Caspary). Wiele wskazuje na to, że w wyniku dojścia Hitlera do władzy i narastającego antysemityzmu, rodzina Caspary została pozbawiona majątku. A potem stało się to, co z większością Żydów. Udało mi się bowiem namierzyć nazwiska dwóch osób z tej rodziny, urodzonych w Stolzenhagen, Martina, ur. 12.10.1910 r. oraz Hilde, ur. 05.03.1928 r., na liście ofiar, które przeżyły Holocaust.
Nie wiemy, jakie były losy samego Emila. Nie wiem, czy w ogóle dożył czasów hitleryzmu. Zostały nam po nim jednak barwne ilustracje życia Stołczyna z okresu jego największego rozkwitu.
Podobał Ci się artykuł? Możesz mi pomóc w tworzeniu tego bloga, stawiając wirtualną kawę!
Szczecin Stołczyn 
Dodaj komentarz